Martyna WARDZIŃSKA, Przemysław WACHULAK, Andrzej BARTNIK,
Tomasz FOK, Łukasz WĘGRZYŃSKI, Henryk FIEDOROWICZ
Instytut Optoelektroniki, Wojskowa Akademia Techniczna, ul. gen. Sylwestra Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa
Zespół Oddziaływania Promieniowania Laserowego z Materią od lat zajmuje się badaniami z użyciem laserowo-plazmowych źródeł promieniowania w zakresie nadfioletu próżniowego (EUV) oraz miękkiego promieniowania rentgenowskiego (SXR). W związku z potrzebami badań obiektów astronomicznych, prowadzonych w ramach zarówno satelitarnych misji kosmicznych, jak laboratoryjnych eksperymentów astrofizycznych, w Zespole rozpoczęto badania metrologiczne laserowo-plazmowych źródeł dalekiego ultrafioletu (FUV), obejmującego długości fal od ok. 100 do 200 nm. Niniejszy komunikat przedstawia wyniki optymalizacji źródła promieniowania w tym zakresie, przykładowe wyniki pomiarów elementów optycznych badanych w linii Lyman-α, oraz inne potencjalne zastosowania metrologiczne.
Wszystkie pomiary zostały wykonane na stanowisku składającym się ze źródła laserowo-plazmowego opartego o dwustrumieniową tarczę gazową [1-2], filtru LiF odcinającego promieniowanie widzialne i spektrometru składającego się ze: szczeliny wejściowej spektrometru, odbiciowej siatki dyfrakcyjnej i kamery CCD.
W ramach optymalizacji źródła wykonano były pomiary widmowe, mające na celu ustalić odpowiednie ciśnienia gazów roboczych oraz gazu buforowego. Ponadto określono rozmiaru źródła dla każdego z gazów przy optymalnym ciśnieniu oraz liczbę fotonów. Na przygotowanym stanowisku zostały wykonane pomiary na potrzeby fotometru GLOWS przygotowywanego w Centrum Badań Kosmicznych [3] obejmujące pomiar odbicia od próbek czernionych pokryciem absorpcyjnym Acktar Magic BlackTM oraz pomiar transmisyjności filtrów Lyman-α oraz filtrów szarych (Teledyne Acton Optics) [4]. W niniejszym komunikacie przedstawione zostaną wyniki wymienionych pomiarów.
Literatura
[1] Fiedorowicz, H., Bartnik, A., et al., Enhanced X-ray emission in the 1-keV range from a laser-irradiated gas puff target produced using the double-nozzle setup, Applied Physics B: Lasers and Optics 70 (2000) 305-308.
[2] Fiedorowicz, H., Bartnik, A., et al., Strong extreme ultraviolet emission from a double-stream xenon/helium gas puff target irradiated with a Nd:YAG laser, Optics Communications 184 (2000) 161-167.
[3] Strumik, M., Wardzińska, M. et al., Reflectance properties of the Acktar Magic BlackTM coating for the radiation near the Lyman-α line of hydrogen: measurements and phenomenological model of the BRDF, J. Astron. Telesc. Instrum. Syst., 2024, 10(1), 018004-12.
[4] https://www.actonoptics.com/en-us/products/vuv-uv-neutral-density-filters