#P-01


Światłowodowa metoda pomiaru absorpcji
promieniowania UV przez liście drzew

Michał KWIATKOWSKI, Jacek KUBICA

Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

Naturalne promieniowanie nadfioletowe (UV), będące składnikiem promieniowania słonecznego może prowadzić do szkodliwych skutków zdrowotnych dla oczu i skóry. Naturalną ochroną człowieka przed promieniowaniem UV są elementy zielonej infrastruktury miejskiej. Liście roślin pełnią funkcję naturalnych filtrów UV, zaś stopień barierowości zależy od rodzaju roślinności [1], [2].
W prezentacji zaproponowano laboratoryjną metodę pomiaru absorpcji promieniowania optycznego przez liście. Metoda obejmuje analizę widmową promieniowania optycznego generowanego przez lampę deuterowo-halogenową, którego widmo stanowi najlepsze przybliżenie promieniowania słonecznego. W pomiarach zastosowano spektrometr matrycowy wyposażony w sondę połączoną światłowodem o zmniejszonej absorpcji promieniowania w zakresie UV, zaś wynikiem pomiaru jest wartość natężenia napromienienia w wybranym zakresie widmowym, wyrażona w [W/m2]. Światłowód z sygnałem wejściowym umożliwia precyzyjną lokalizację pomiaru i mapowanie współczynnika absorpcji na badanej powierzchni liścia.
Przy użyciu metody wykonano serię pomiarów dla wybranych rodzajów liści. Wstępne wyniki wykazały silną absorpcję w zakresie UV dla wybranych gatunków roślin (Rys.1(a)), przy zmniejszonej barierowości w zakresie widzialnym dla innych gatunków, w tym dla liści młodych (Rys.1(b)). Potwierdzono możliwość zastosowania zaproponowanej metody w szczegółowych badaniach barierowości roślinności w celu jej optymalnego doboru przy projektowaniu krajobrazu z uwagi na ochronę populacji miejskich przed ekspozycją na promieniowanie UV.



Rys. 1. Wyniki pomiarów dla liści (a) z silną absorpcją UV i VIS i (b) ze zmniejszoną absorpcją UV i VIS.



Literatura
[1] T. A. Day, T. C. Vogelmann and E. H. DeLucia, “Are some plant life forms more effective than others in screening out ultraviolet-B radiation?”, Oecologia, 83 (1992) pp. 513–519.
[2] H. Yoshimura, H. Zhu, Y. Wu and R. Ma, “Spectral properties of plant leaves pertaining to urban landscape design of broad-spectrum solar ultraviolet radiation reduction”, Int. J. Biometeorology, 54 (2010) pp. 179-191.